सूचना-प्रविधि निकै मौलाउँदा पनि धेरैका लागि बिकासको प्रतिफल वइलाएको छ । मानव उपस्थितिलाई यन्त्रद्वारा बिस्थापित गर्ने बिस्तृत योजना सहित चौथो औद्योगिक क्रान्ति (Fourth Industrial Revolution) एकाइसौं शताव्दीको संघारमा उभिएको छ । आर्कोतिर विश्वको आधा जनसंख्या हात मुख जोडन मै निरिह छ । सूचना प्रविधि सम्बन्धि ठूला कम्पनिहरु (Tech-Giant) को…Continue reading “नयाँ आयाम”
सबैका लागि, सधैँका लागि
“राजनीति बिकासका लागि गरिनु पर्छ । समाजको व्याख्या र पहिचान गर्दा आर्थिक पक्ष केन्द्रमा रहनुपर्छ । जात, क्षत्रियता र भाषागत आधारमा गरिने पहिचान बिखण्डनकारी हुन। श्रोतको अभाव हुनु अर्कै कुरा हो तर पर्याप्त मात्रामा प्राकृतिक श्रोत उपलब्ध भएर पनि बिकास नहुनु भनेको बेइमानी हो।”
परिवर्तनलाई अवतरण गर्न चाहिने अर्थ, र नीतिहरुको अभावमा परिणाम के होला ?
उदहारणका लागि- खोला र नदि ! नदीमा खोला मिसिन दिनु भनेको खोलाको अस्तित्व समाप्त हुनु हो । यस सन्दर्भमा नदीले…
प्रधानमन्त्रीले बोल्ने कुराका विषयमा उठेको बहसले निष्कर्ष पहिल्याउन सक्नु पर्छ
सामाजिक संजाल पनि अचम्मकै रहेछ, तरंगित भैरहन सक्ने । नेपालको सन्दर्भमा, केहिदिन अघि दार्जिलिङ्गको गोरखाल्याण्ड आन्दोलनका वेला नेपालीलाई अपशब्द बोलेर…
ज्ञानको बिकासमा अनुमान र झुटको प्रयोग
परिचय झुट र अनुमानलाई प्रयोग गरिएका घटना प्रसस्त भेटिन्छन्। अनुमानलाई ज्ञानको उपज मानिन्छ। ज्ञान तथ्यहरुबाट बिकसित हुंदै जान्छ र प्राप्त…
पठनीय-मननीय
सूत्र वाक्य
अस्ताउँदै गरेको पूँजीवाद प्रजातन्त्र होइन, यसले मानव अधिकारको सम्मान पनि गरेन; न त अस्ताइसकेको साम्यवादले नै। ‘सबैका लागि, सधैंका लागि’ आर्थिक सुरक्षा, न्याय र वास्तविक प्रजातन्त्रको सम्मानका निम्ती प्रयोगमा असफल भैसकेका वादहरूभन्दा बैकल्पिक ब्यवस्थाको कल्पना गर्नु बेश।
– सिमान्त
म अर्थशास्त्रको बिद्ध्यार्थी हुँ। खासगरी विश्वको आधाभन्दा धेरै मानिसहरु आजको एक्कईसौं शताव्दीमा पनि बिकास र अवसरको पहुँचभन्दा बाहिर रहनु दुखको कुरा हो। त्यसैले बिकासका मान्यताहरु माथि नै गहिरो बिचार गर्नु पर्ने देखिन्छ। सिमान्त को “बिकास सबैको लागि; सँधैको लागि” भन्ने सूत्र वाक्यले आकर्षित गरायो; नियमित पाठक पनि हुँ ।
टी के थापा, यू के
अहिलेसम्म जे जति उपलब्धिहरु प्राप्त भएका छन ती सबै राज्यद्वारा अवलम्बन गरिएका र गर्न नसकिएका नीतिहरुको परिणाम हुन; राज्य सिर्जित समस्याको समाधानका लागि राज्यको संरचना र मान्यतामा नै आमुल परिवर्तन हुन आवश्यक छ। व्यक्ति परिवर्तन समाधानको उपाय नभएर समस्यालाई लम्ब्याउने तरिका मात्रै हो ।
– सिमान्त
प्रजातन्त्रमा बिचारको स्थान उच्च रहेको हुन्छ । यदि नेत्रित्वबर्ग बहुबिचार र मतान्तरलाई ब्यवस्थान गर्न सक्दैन भने त्यहां प्रजातन्त्रले भयानक बिकृति ल्याउँछ।
– सिमान्त
भौतिक उन्नतिमा खुशी वर्तमान समाजले बिकासलाई मानविय हितमा केन्द्रित गर्न सकिने विकल्पका बारेमा त्यती सोचेको छैन; जुन संभव थियो र त्यसको आवश्यकता झन् बढेर गएकोछ ।
